آیا ایرانیان مقیم خارج میتوانند وکیل ایرانی بگیرند؟

در کشور ما به جهت گستردگی مهاجرت که عمدتاً نیز از جنس مهاجرت قانونی و کسب تابعیت کشور دیگر و از سوی قشر تحصیلکرده و مرفه بوده، یکی از دغدغه های هموطنان ایرانی مقیم خارج از کشور همواره این است که برای مدیریت دعاوی و اختلافات خود در ایران، یک وکیل پیدا کنند. وکالت دادگستری حرفه ای تخصصی است و با عنایت به اینکه قوانین داخلی کشورها تا حد زیادی با هم تفاوت دارند، اصولاً وکلای دادگستری از جمله وکلای مستقر در ایران که در همین کشور تحصیل کرده و مجوز وکالت گرفته اند، فقط نسبت به قوانین و مقررات داخلی کشور خود احاطه و اشراف دارد در نتیجه ایرانیان مقیم خارج از کشور نمی توانند انتظار داشته باشند که در کشور محل اقامت خود وکیلی آگاه و مسلط به حقوق داخلی ایران پیدا کنند. البته در موارد محدودی مثل بعضی از دعاوی موضوع حقوق تجارت بین الملل و نیز حقوق جزای بین الملل و همچنین حقوق بین الملل عمومی و قواعد حاکم بر سازمانهای بین المللی، مقررات و قواعد مشترکی در عرصه بین المللی وجود دارد و یک وکیل صرفنظر از دانشگاه و کشور محل تحصیل با زبان حقوقی یکسانی آشنا می شود. تعبیر درست از وکیل بین المللی یا وکیل امور بین الملل نیز همین نوع اخیر است؛ به عبارت دیگر موضوع فعالیت وکیل بین المللی موضوعی است که دو یا چند عنصر بین المللی داشته باشد. مثلاً مشکل ارث یک ایرانی مقیم انگلیس در خصوص مورث فوت شده خود در ایران هیچ عنصر بین المللی ندارد و کاملا در صلاحیت و حوزه فعالیت یک وکیل ایرانی است.

ویژگی های وکیل خوب و متخصص برای ایرانیان خارج از کشور

به عنوان ویژگی های یک وکیل خوب برای ایرانیان مقیم خارج از کشور می توان موارد زیر را ذکر نمود :

1- واجد نظم ، اخلاق حرفه ای و قابلیت اعتماد باشد؛ با این توضیح که با توجه به عدم حضور هموطنان مقیم خارج از کشور و عدم پیگیری حضوری ضرورت دارد وکیلی که در این زمینه فعالیت میکند در حرفه خود منظم بوده و با حفظ امانت در مقابل موکل و موضوع حقوقی وی یا اموالی که به وکیل سپرده، رفتار کند. چرا که با عدم حضور موکل در حالت عادی استعداد فراموشی و متاسفانه بعضاً خیانت به موکل وجود دارد.

2- یک وکیل خوب ایرانیان مقیم خارج از کشور به خوبی می داند که با عدم حضور موکل، هر چند که شاید انجام قسمتی از کارهای پرونده به عهده موکل است، در صورت قبول پرونده یک شخص ایرانی مقیم خارج از کشور ، خود موظف است تمامی کارها و امور راجع به پرونده را انجام دهد و نمی تواند انتظار داشته باشد که موکل مثلاً برای پیگیری تکمیل و تنظیم یک استشهادیه در ایران حاضر شود !

3- یک وکیل خوب برای ایرانیان مقیم خارج از کشور باید دارای تجربه کافی جهت اخذ وکالت و راه های تسهیل تنظیم وکالتنامه بین خود و موکل باشد و نباید موکل را برای اعطاء وکالت مجبور به حضور در ایران نماید.

4- وکیلی که تمرکز فعالیت خود را بر پرونده های ایرانیان مقیم خارج از کشور قرار داده است نباید از ارائه توضیح و گزارش در خصوص روند پرونده طفره رفته و آزرده شود و باید این مسئله را هم به عنوان وظیفه خود در قبال موکل در نظر داشته و رعایت نماید

5- آگاهی به دعاوی معمول ومورد تقاضای ایرانیان مقیم خارج از کشور از دیگر ویژگی های یک وکیل خوب در ایران برای ایرانیان مقیم خارج از کشور است. از جمله مهم ترین این دعاوی می توان مدیریت حقوقی اموال و املاک، مطالبه مهریه ، طلاق، گواهی انحصار وراثت، مطالبه و تقسیم سهم ارث را نام برد.

روش های گرفتن وکالت از ایرانیان مقیم از خارج کشور

1- ثبت نام در سامانه میخک وزارت امور خارجه و تنظیم وکالتنامه و اعطای وکالت به وکیل مورد نظر در ایران و ارسال وکالتنامه پس از تصدیق سند به وکیل.

2- اعطاء وکالت از طریق سامانه ثنا در صورتی که موکل قبلاً در سامانه ثنا ثبت نام نموده یا با توجه به مدارک از کشور محل اقامت خود، امکان ثبت نام اینترنتی را دارد.

3- افرادی که قبلاً به فرد معتمد خود در ایران وکالت رسمی و محضری داده اند به شرط کامل بودن اختیارات و امکان مراجعه به وکیل دادگستری می توانند از وکیل رسمی و مدنی خود بخواهند که به وکیل انتخابی آنها وکالت دادگستری اعطا نماید.

نکته – بر خلاف آنچه  که بعضاً از همکاران وکیل خود می بینیم روش پست کردن فرم وکالتنامه دادگستری به نشانی موکل در خارج از کشور با این هدف که وکالتنامه امضاء شده و برای وکیل در ایران بازگردانده یا مجداً پست شود، روشی مناسب و قانونی نیست؛ چرا که در فرم های وکالتنامه قسمتی برای تصدیق امضاء موکل پیش بینی شده است و طبیعتاً وکیل نمی تواند امضایی که نزد او صورت نگرفته را تصدیق کند و مهمتر اینکه در قانون تصدیق وکالتنامه های تنظیمی در خارج از کشور به ماموران سیاسی و کنسولی سپرده شده است (ماده 34 قانون آیین دادرسی مدنی).

تماس و مشاوره با وکیل متخصص دعاوی ایرانیان مقیم خارج از کشور

وکیل ایرانیان خارج از کشور چه وظایفی دارد؟

علاوه بر کلیه وظایفی که در شرایط عادی و برای یک موکل در ایران وجود دارد ، وکیل ایرانیان مقیم خارج از کشور با علم به اینکه موکل اش در ایران حضور ندارد خود باید تمامی مدارک و مستندات را با راهنمایی و همکاری موکل تهیه نموده و به دادگاه ارائه دهد ، به جز آنچه که حسب مورد نزد خود موکل است.

به عنوان مثال گرفتن امضاء شهود در استشهادیه اصولاً وظیفه موکل است همچنین حاضر کردن ایشان و مدیریت کردن نحوه حضور شهود در دادگاه جهت تنظیم استشهادیه رسمی و عادی را خود شخص موکل باید سامان دهد ولی در این فرض انجام این تشریفات هم بر عهده وکیل است.

علاوه بر تدارک و آماده نمودن دلایل جهت ارائه به دادگاه گاهی اوقات کارهایی هست که خود موکل باید انجام دهد؛ مانند جلب محکوم علیهم یا متهمین که با توجه به عدم حضور موکل در ایران و عدم دسترسی ایشان اینکار را هم خود وکیل باید انجام دهد ، مگر اینکه موکل شخصی را به عنوان جانشین خود برای پیگیری این امور به وکیل معرفی نماید.

در نتیجه و به طور خلاصه یک وکیل برای ایرانیان مقیم خارج از کشور باید در نظر داشته باشد که تقریباً انجام تمام پیگیری ها اعم از خارج دادگاه و پیگیری های لازم در جریان رسیدگی را خود به تنهایی باید انجام دهد.یک وکیل متخصص و با تجربه در این امور تلاش می کند موکل خود را که امکان حضور در ایران ندارد را درگیر نکرده و مجبور به سفر و حضور در کشور با هزینه های بالا ننماید؛ مگر اینکه خود موکل تمایل به این امر داشته باشد.

انواع وکالت نامه ایرانیان مقیم خارج از کشور به وکیل دادگستری

1- وکالتنامه تنظیم شده در سامانه ثنا

بهترین نوع وکالتنامه همین است و برای امکان تنظیم آن موکل باید قبلاً و زمانی که در ایران حضور داشته در سامانه ثنا ثبت نام نموده و یک شماره تلفن روشن در ایران معرفی نموده باشد. همچنین ایرانیان مقیم خارج می توانند در صورتی که کارت ملی جدید و هوشمند دارند یا درخواست صدور آن را داده اند هر جای دنیا که هستند از طریق سایت عدلیران در سامانه ثنا ثبت نام نمایند.

2- وکالتنامه تنظیم شده در سامانه میخک

اگر امکان تنظیم وکالتنامه در سامانه ثنا نباشد؛ راه دیگر اعطاء وکالت رسمی از طریق سایت میخک وزارت امور خارجه است. افراد می توانند پس از تنظیم این نوع وکالتنامه با پرداخت یک مبلغ اضافی بدون نیاز به ارسال اصل وکالتنامه از طریق پست، نسخه تصدیق شده آن را برای وزارت امور خارجه و اداره تصدیق اوراق و سجلات در تهران ارسال نمایند.

3- اعطاء وکالت از طریق وکیل رسمی

ممکن است هموطنان ایرانی که در خارج از کشور اقامت دارند قبلاً به یک یاز افراد معتمد یا بستگان یا نزدیکان خود وکالت رسمی داده باشند؛ اگر این وکالتنامه اختیار توکیل به وکیل دادگستری را برای وکیل موضوع خود پیش بینی نموده باشد، از این طریق هم امکان تنظیم وکالتنامه به وکیل دادگستری برای ایرانیان مقیم خارج از کشور وجود دارد.

مدارک و اطلاعات لازم جهت تنظیم وکالتنامه ایرانیان مقیم خارج از کشور

مدارک لازم جهت اعطاء وکالت به وکیل دادگستری در مجموع عبارت است از :

1- شناسنامه جدید

2- کارت ملی جدید

3- وکالتنامه رسمی به وکیل مدنی

4- معرفی یک شماره تلفن دایر و روشن در ایران جهت ثبت نام ثنا

5- معرفی یک آدرس ایمیل جهت ثبت نام در سامانه میخک

6- اطلاعات راجع به محل اقامت ، نوع و مدت مهاجرت در کشور محل اقامت